The Dreams of Satoshi Kon: Chapter II - Perfection
Đó là năm 1997. Tổng thống Bill Clinton đã tuyên thệ nhậm chức cho nhiệm kỳ thứ hai của ông, Deep Blue của IBM đánh bại nhà vô địch cờ vua đẳng cấp thế giới (world-class) lần đầu tiên, Công nương Diana đã qua đời trong một tai nạn xe hơi, đĩa mềm (floppy disks) vẫn là một phần thiết yếu của cuộc sống. Và giữa tất cả điều này, một bộ phim lén lút (snuck) bước lên trên màn ảnh cực kỳ tốt và rất "sáng lạng" như thể nó ngay lập tức được bồi đắp bởi vị đạo diễn trẻ của mình đến vị trí huyền thoại gần như tức thì (near-instant). Với chỉ một phim - một bộ phim dường như vô tận (so timeless), mà có thể đã bấm máy khởi động trong năm nay, và vẫn tiếp tục đi trước thời đại - anime fan trên toàn thế giới có thể sẵn sàng tự tin để nói: "Tôi có một đạo diễn yêu thích mới". Bộ phim đó, tất nhiên, là Perfect Blue. Và đạo diễn đó không ai khác Satoshi Kon, 34 tuổi và một khuôn mặt tươi mới (fresh-faced), sẵn sàng để gắn chặt với chính ông ấy trong lịch sử animation như một trong những đạo diễn tài năng nhất và sự ảo mộng của nó.
Một sự thật rằng Perfect Blue thậm chí đã đơm hoa kết trái (fruition) như sự tình cờ ngẫu nhiên, và có lẽ nó là một trong những thứ mà chỉ "ý muốn để đi tới". Ban đầu được dự định như một series live-action, kế hoạch này đã bị hủy bỏ khi một trận động đất gây thiệt hại cho studio sản xuất. Vì vậy, thay vào đó, nó đã được bật đèn xanh (green-lit) như một OVA. Nó đã không tiếp tục giữa chừng thông qua dự án mà nó đã được bật tín hiệu xanh (go-ahead) là một bộ phim truyện (feature film). Nó với một chút của may mắn (luck) và vận may hoàn hảo (good fortune), sau đó, rằng Satoshi Kon có đủ khả năng đạo diễn bộ phim dài (feature-length movie) đầu tiên của ông, nhưng ông chắc chắn làm thật tốt về nó. Từ thời điểm đó, ông đã đi tới đạo diễn và viết về một trong số anime movie hay nhất từng (ever) được tạo ra. Nhưng đó là minh chứng cho tài năng của ông và sự khẳng định của ông về sự hoàn hảo tuyệt mỹ mà Perfect Blue không mang bất cứ cảm giác gì giống một dự án tân binh (rookie project). Nó đứng vững trãi với chính bản thân nó như một kiệt tác tâm lý (masterpiece thriller), và tiếp tục được vinh danh trong danh mục Best Anime Films, thậm chí mãi mãi những năm sau này.
Perfect Blue hiện ra tại một công viên giải trí được xây dựng để thực hiện buổi diễn cuối cùng nhóm nhạc "pop idol" CHAM như là một bộ tam ca (trio). Trưởng nhóm là Kirigoe Mima đã quyết định dừng sự nghiệp ca hát của bản thân để theo đuổi sự nghiệp diễn xuất. Ngay lập tức, tác phẩm nghệ thuật (artwork) này nói với những khán giả (audiences) rằng đây không là anime điển hình bạn thường thấy. Với việc từ bỏ danh tiếng đáng chú ý của thần tượng nhạc "pop idol" và nữ diễn viên (actresses), và những người khác trong phim đều xấu xí. Không phải xấu xí từ quan điểm thiết kế nhân vật - xấu xí (ugly) từ một quan điểm: "Đây là thực tại, cư dân những khu phố hàng ngày bị thủng lỗ chỗ (riddle) với những thiếu sót". Thật sự xấu xí. Các điều xấu xí đó nói với bạn là bạn đang xem một bộ phim mà chỉ ngẫu nhiên được hoạt hoạ hóa, rằng nó có thể như thật dễ dàng bị bắn trong cuộc sống thực.
Như nếu để thừa nhận rằng ông ấy đã chủ định ăn diện mái tóc rực rỡ, đôi mắt to, xu hướng miệng nhỏ, Satoshi Kon thậm chí ghép nối trong một cảnh phim nơi một số người manga fan đọc lướt qua (browsing) khu vực "hentai" của một hiệu sách, và nơi này rải rác với những hình ảnh khuôn sáo của "nhân vật anime" tóc hồng (pink-haired). Bởi vì Perfect Blue không phải là một anime. Nó là một bộ phim được hoạt họa hóa, nơi mà "thực tại" thực sự có thể xảy ra - các nhân vật tóc đen (black-haired), những kẻ côn đồ bản tính quá đỗi gay gắt (over-bitten hooligan), những quản lý mập lùn (pudgy), và những người hâm mộ thần tượng bạn theo bản năng huyên náo (coil) cách xa từ chốn nào đó. Cái thực tại tan vỡ đó đột ngột gần như sự trình diện của nó. Trong vòng 10 phút, thế giới của Mima bị xé toạc (ripped) dưới chân của cô ấy, khi một trong những người hâm mộ hét lên những cụm từ có vẻ vô hại, "Tôi luôn luôn nhìn vào phòng của Mima!". Sau cảnh hooking up (gắn kết với nhau) Macintosh Performa của cô ấy, cô phát hiện ra rằng "Phòng Của Mima" là một website giả định viết từ quan điểm (point of view) của cô ấy. Nó bắt đầu từ sự hài hước và gây hứng thú, người đọc biết rằng cô luôn bước ra khỏi tàu điện ngầm bằng chân phải (right-foot) đầu tiên - nhưng nó nhanh chóng liên tiếp đổ sụp vào trong sự kinh hãi tột cùng (horrifying) khi nó tiết lộ quá nhiều về cuộc sống cá nhân của cô: các nhãn hiệu sữa cô thích, hoạt động hàng ngày (day-to-day activities) của cô, những suy nghĩ nội tâm của cô về vai diễn mới của bản thân.
Chẳng bao lâu website trở thành một sự ám ảnh với Mima, như cô đọc những lời mà cô quá sợ để thốt ra thành tiếng (utter out loud). Cô ấy khó chịu như thế nào khi phải diễn ra một cảnh phim bị hiếp dâm. Cô ấy bỏ lỡ là một thần tượng nhạc pop ra sao. Như thế nào khi giao dịch (trade) trong hình ảnh thần tượng tinh khiết (wholesome) của cô ấy cho một tính cách bạo dạn (grittier persona).
Trừ khi cho đi quá nhiều trong phim, sự khiếp sợ (already-terrifying) rình rập nhanh chóng nhường chỗ cho một cái gì đó nghiêm trọng và khủng khiếp hơn khi các thành viên đội nhóm khác nhau của chương trình truyền hình mà Mima đang làm việc bị sát hại dã man. Không lâu sau khả năng phân biệt giữa thực tại và tưởng tượng trên chương trình ti vi, và tính xác thực "hoán đổi" luân phiên một cách liên tục đặt ra bởi kẻ đang viết "Phòng Của Mima". Cuộc sống của cô trở thành một sự mơ hồ. Cô ấy bắt đầu cảm nhận ảo ảnh của chính bản thân, tiếp tục vỏ bọc trong danh tiếng CHAM trước đây.
Tất nhiên, trong khi nhân vật Mima được viết hoàn hảo, nó sẽ không thể thực hiện được nếu không có tài năng giọng nói của Junko Iwao. Người hâm mộ anime sẽ ngay lập tức nhận ra tên tuổi cô như là một trong những "seiyuu" được chú ý nhiều hơn từ cuối những năm 90 và đầu 00s, sự vay mượn thanh âm cá nhân cô đến các series như Cardcaptor Sakura (Tomoyo), Key the Metal Idol (Key), và Macross 7 (Sally Saint Ford). Cô tỏa sáng trong Perfect Blue, cả hai cùng tính cách "con người của công chúng" sôi nổi trong Mima, và cái phờ phạc hốc hác, cùng cái lớp vỏ sợ hãi mà Mima cuối cùng đã trở thành. Nếu không có diễn xuất vát mỏng (chop) đó, bộ phim sẽ không có những tác động mạnh mẽ đến vậy, bởi vì Mima chính là bộ phim. Perfect Blue không chỉ là chân đường ranh giới giữa thực tại và mộng tưởng hư ảo - nó thám hiểm "lằn ranh" giữa thực tại và cảm nhận tính chân thực. Một trong các quan điểm lèo lái (driving) trọng tâm của movie là ý niệm đan xen của Mima về những gì thần tượng nhạc pop có thể làm. Về cơ bản cô ấy nên là người mà các "fan" của cô muốn cô được - tinh khôi mãi mãi (forever wholesome), cuồng nhiệt và một đối tượng cho sự ham muốn thuần khiết. Rằng Satoshi Kon có khả năng dẫn dắt, rút ra toàn bộ hiện tượng "pop idol" Nhật Bản và sử dụng nó như nền tảng của một bộ phim hung hãn (sinister film) nói lên tính sáng tạo của ông.
Nó đã đi mà không biểu lộ rằng Satoshi Kon không phải là đạo diễn duy nhất trong số những người ném chính bản thân vào chủ đề của thực tại chống lại những cõi mộng. Đám đông các đạo diễn, cả trong animation lẫn live-action, đã chớp lấy trong sự đổi thay để làm những chuỗi hư ảo mộng mị. Nhưng tài trí sự khéo léo với mà Satoshi Kon xử lý đối tượng là những gì đặt ông rất cao trên hầu hết (above most) các đạo diễn khác, người đã khuấy đảo bên trong chuỗi tiềm thức. Ông không bao giờ cảm thấy cần phải đi quá đà (overboard). Ở đây không có những sắc màu trắng bệch (lurid colors), không có những xe hơi thả trôi (floating cars), không gì để nói với những người xem, "Hey, ngay bây giờ bạn đang mơ". Sự tinh tế đó là điều giúp làm một bộ phim tâm lý hoàn hảo như Perfect Blue - tất cả mọi thứ có thể là thật, nhưng người nào sẽ nói thật sự?
Trên giường hấp hối, Satoshi Kon đã viết: "Ngay cả với các bộ phim trước đây của tôi, tôi đã rất vô trách nhiệm với những tác phẩm và ngân sách". Có lẽ, sau đó, "sự thiếu trách nhiệm" của ông là món quà lớn nhất ông có thể cho chúng ta. Một món quà đặt trong góc nhìn nghệ thuật, và những vị kỉ hiện thực trần thế (mundane realities) của "ngân sách" và áp lực bên ngoài. Và ngay cả trong bộ phim đầu tiên của bản thân ông, "Sự thiếu trách nhiệm" này là một dáng điệu sặc sỡ (loud presence), từ một animation căng tràn (lush animation), sự chú ý ám ảnh tỉ mỉ đến chi tiết, để thiếu sót trọn vẹn trong những cảnh quay xa lạ. Perfect Blue có thể được xem xét một lần nữa và nhiều lần nữa (again and again), năm này qua năm khác (year after year), và mọi lúc (every time), cảm giác giống như đang xem nó cho lần đầu tiên. Nó đẹp đẽ trong đôi mắt, tàn phá (havoc) trong tâm trí, và một cái gì đó sẽ chắc chắn còn là một kinh điển miễn là (as long as) phương tiện truyền thông này còn tồn tại.
Writer: Bamboo Dong (Source: Anime News Network)
Translator: Breeze.
Một sự thật rằng Perfect Blue thậm chí đã đơm hoa kết trái (fruition) như sự tình cờ ngẫu nhiên, và có lẽ nó là một trong những thứ mà chỉ "ý muốn để đi tới". Ban đầu được dự định như một series live-action, kế hoạch này đã bị hủy bỏ khi một trận động đất gây thiệt hại cho studio sản xuất. Vì vậy, thay vào đó, nó đã được bật đèn xanh (green-lit) như một OVA. Nó đã không tiếp tục giữa chừng thông qua dự án mà nó đã được bật tín hiệu xanh (go-ahead) là một bộ phim truyện (feature film). Nó với một chút của may mắn (luck) và vận may hoàn hảo (good fortune), sau đó, rằng Satoshi Kon có đủ khả năng đạo diễn bộ phim dài (feature-length movie) đầu tiên của ông, nhưng ông chắc chắn làm thật tốt về nó. Từ thời điểm đó, ông đã đi tới đạo diễn và viết về một trong số anime movie hay nhất từng (ever) được tạo ra. Nhưng đó là minh chứng cho tài năng của ông và sự khẳng định của ông về sự hoàn hảo tuyệt mỹ mà Perfect Blue không mang bất cứ cảm giác gì giống một dự án tân binh (rookie project). Nó đứng vững trãi với chính bản thân nó như một kiệt tác tâm lý (masterpiece thriller), và tiếp tục được vinh danh trong danh mục Best Anime Films, thậm chí mãi mãi những năm sau này.
 |
| Perfect Blue |
Như nếu để thừa nhận rằng ông ấy đã chủ định ăn diện mái tóc rực rỡ, đôi mắt to, xu hướng miệng nhỏ, Satoshi Kon thậm chí ghép nối trong một cảnh phim nơi một số người manga fan đọc lướt qua (browsing) khu vực "hentai" của một hiệu sách, và nơi này rải rác với những hình ảnh khuôn sáo của "nhân vật anime" tóc hồng (pink-haired). Bởi vì Perfect Blue không phải là một anime. Nó là một bộ phim được hoạt họa hóa, nơi mà "thực tại" thực sự có thể xảy ra - các nhân vật tóc đen (black-haired), những kẻ côn đồ bản tính quá đỗi gay gắt (over-bitten hooligan), những quản lý mập lùn (pudgy), và những người hâm mộ thần tượng bạn theo bản năng huyên náo (coil) cách xa từ chốn nào đó. Cái thực tại tan vỡ đó đột ngột gần như sự trình diện của nó. Trong vòng 10 phút, thế giới của Mima bị xé toạc (ripped) dưới chân của cô ấy, khi một trong những người hâm mộ hét lên những cụm từ có vẻ vô hại, "Tôi luôn luôn nhìn vào phòng của Mima!". Sau cảnh hooking up (gắn kết với nhau) Macintosh Performa của cô ấy, cô phát hiện ra rằng "Phòng Của Mima" là một website giả định viết từ quan điểm (point of view) của cô ấy. Nó bắt đầu từ sự hài hước và gây hứng thú, người đọc biết rằng cô luôn bước ra khỏi tàu điện ngầm bằng chân phải (right-foot) đầu tiên - nhưng nó nhanh chóng liên tiếp đổ sụp vào trong sự kinh hãi tột cùng (horrifying) khi nó tiết lộ quá nhiều về cuộc sống cá nhân của cô: các nhãn hiệu sữa cô thích, hoạt động hàng ngày (day-to-day activities) của cô, những suy nghĩ nội tâm của cô về vai diễn mới của bản thân.
Chẳng bao lâu website trở thành một sự ám ảnh với Mima, như cô đọc những lời mà cô quá sợ để thốt ra thành tiếng (utter out loud). Cô ấy khó chịu như thế nào khi phải diễn ra một cảnh phim bị hiếp dâm. Cô ấy bỏ lỡ là một thần tượng nhạc pop ra sao. Như thế nào khi giao dịch (trade) trong hình ảnh thần tượng tinh khiết (wholesome) của cô ấy cho một tính cách bạo dạn (grittier persona).
 |
| Perfect Blue |
Tất nhiên, trong khi nhân vật Mima được viết hoàn hảo, nó sẽ không thể thực hiện được nếu không có tài năng giọng nói của Junko Iwao. Người hâm mộ anime sẽ ngay lập tức nhận ra tên tuổi cô như là một trong những "seiyuu" được chú ý nhiều hơn từ cuối những năm 90 và đầu 00s, sự vay mượn thanh âm cá nhân cô đến các series như Cardcaptor Sakura (Tomoyo), Key the Metal Idol (Key), và Macross 7 (Sally Saint Ford). Cô tỏa sáng trong Perfect Blue, cả hai cùng tính cách "con người của công chúng" sôi nổi trong Mima, và cái phờ phạc hốc hác, cùng cái lớp vỏ sợ hãi mà Mima cuối cùng đã trở thành. Nếu không có diễn xuất vát mỏng (chop) đó, bộ phim sẽ không có những tác động mạnh mẽ đến vậy, bởi vì Mima chính là bộ phim. Perfect Blue không chỉ là chân đường ranh giới giữa thực tại và mộng tưởng hư ảo - nó thám hiểm "lằn ranh" giữa thực tại và cảm nhận tính chân thực. Một trong các quan điểm lèo lái (driving) trọng tâm của movie là ý niệm đan xen của Mima về những gì thần tượng nhạc pop có thể làm. Về cơ bản cô ấy nên là người mà các "fan" của cô muốn cô được - tinh khôi mãi mãi (forever wholesome), cuồng nhiệt và một đối tượng cho sự ham muốn thuần khiết. Rằng Satoshi Kon có khả năng dẫn dắt, rút ra toàn bộ hiện tượng "pop idol" Nhật Bản và sử dụng nó như nền tảng của một bộ phim hung hãn (sinister film) nói lên tính sáng tạo của ông.
 |
| Perfect Blue |
Trên giường hấp hối, Satoshi Kon đã viết: "Ngay cả với các bộ phim trước đây của tôi, tôi đã rất vô trách nhiệm với những tác phẩm và ngân sách". Có lẽ, sau đó, "sự thiếu trách nhiệm" của ông là món quà lớn nhất ông có thể cho chúng ta. Một món quà đặt trong góc nhìn nghệ thuật, và những vị kỉ hiện thực trần thế (mundane realities) của "ngân sách" và áp lực bên ngoài. Và ngay cả trong bộ phim đầu tiên của bản thân ông, "Sự thiếu trách nhiệm" này là một dáng điệu sặc sỡ (loud presence), từ một animation căng tràn (lush animation), sự chú ý ám ảnh tỉ mỉ đến chi tiết, để thiếu sót trọn vẹn trong những cảnh quay xa lạ. Perfect Blue có thể được xem xét một lần nữa và nhiều lần nữa (again and again), năm này qua năm khác (year after year), và mọi lúc (every time), cảm giác giống như đang xem nó cho lần đầu tiên. Nó đẹp đẽ trong đôi mắt, tàn phá (havoc) trong tâm trí, và một cái gì đó sẽ chắc chắn còn là một kinh điển miễn là (as long as) phương tiện truyền thông này còn tồn tại.
Writer: Bamboo Dong (Source: Anime News Network)
Translator: Breeze.
0 comments:
Post a Comment