The Dreams of Satoshi Kon: Chapter I - Prehistory
(Những giấc mơ của Satoshi Kon: Chương I - Tiền đề)
 |
| Memories |
Cách nhanh nhất tiến vào ngành công nghiệp anime thường thông qua người anh em manga của nó, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi Satoshi Kon bắt đầu sự nghiệp anime của bản thân từ manga. Trong khi vẫn còn ở trường đại học trong khoảng giữa những năm 1980, ông đã tạo ra một manga ngắn có tên là Toriko và giành được vị trí á quân (runner-up) tại giải Tetsuya Chiba Awards của tạp chí Young Magazine. Thông qua Young Magazine, Satoshi Kon gặp Katsuhiro Otomo, người muốn Kon có cơ hội bắt đầu trong dự án anime Akira.
Bấy giờ sự nghiệp anime của Satoshi Kon vẫn là một đường đi tốt, và ông đã dành nhiều năm giấu giếm ra ngoài những câu chuyện manga ngắn. Mãi cho đến năm 1990, ông bắt đầu manga dài tập (full-length) đầu tiên của mình là Kaikisen (aka Tropic of the Sea). Trong một số những hướng đi, nó là một câu chuyện sự trưởng thành lớn lên (coming-of-age) điển hình có những đốm nhỏ với sự tiếp diễn (goings-on) xa lạ. Đội bảo vệ đền thờ (shrine guards) của một thị trấn ven biển (seaside town), nơi phát hiện một vật nghĩ là trứng của một nàng tiên cá (mỹ nhân ngư - aka mermaid), và Yosuke là người thừa kế tới từ một gia đình truyền thống bảo vệ thánh vật này. Tất nhiên, đó là một nhà phát triển, người định hình lại các làng ven biển cổ kính-một thời (once-quaint), cũng là một người phụ nữ trẻ than phiền về những điều đó trong khi trôi dạt đến gần với Yosuke.
 |
| Kaikisen - Tropic of the Sea |
Tuy nhiên, Satoshi Kon cung cấp cho nó tất cả xúc giác cá nhân của ông. Ông đã dành một phần tuổi thơ của mình ở một thị trấn đánh cá nhỏ Hokkaido, và Yosuke, giống như một Satoshi Kon trẻ tuổi, háo hức rời khỏi nhà và đi học đại học. Sở trường (knack) của Satoshi Kon cho điện ảnh (cinematic) xảy đến xuyên suốt ở đây và ở trong Kaikisen (aka Tropic of the Sea), thậm chí trong chương đầu tiên là cảnh về ảo ảnh một nàng tiên cá thoáng hiện dưới chùm sáng của một cái đèn pin sụt chìm (sinking flashlight). Như những chuyện (tales) manga siêu nhiên đi tới, Satoshi Kon có phần nào tinh tế ở lần đầu tiên, giống các phim của ông, nó cẩn thận trong việc quyết định chỉ những quy tắc nào của thực tế mà nó sẽ phá vỡ.
Kaikisen là một tác phẩm ngắn chỉ có một volume, nhưng Stoshi Kon bận rộn ở nơi khác. Ông đã viết kịch bản cho bộ phim live-action kinh dị World Apartment của Otomo, một bộ phim hài đen tối về một tên cướp (mobster) đang cố gắng buộc đuổi bằng vũ lực một số người thuê nhà bướng bỉnh. Kon cũng đã làm việc trên dự án anime lớn đầu tiên của Otomo sau bước ngoặt anime movie Akira là Roujin Z (aka Elderly Person Z).
Roujin Z là nhỏ hơn trong quy mô (scale) và nhiều hài hước (humorous) hơn trong giai điệu so với Akira, nhiều sự giận dữ của người hâm mộ anime khi họ mua nó vì mong đợi là Akira 2. Tuy nhiên, đó là một lời châm biếm độc đáo, một nơi mà một người đàn ông già nằm liệt giường (bedridden) trở thành đối tượng thí nghiệm cho một cái giường robot được thiết kế để giải phóng thế hệ trẻ xuất phát từ việc chăm sóc cho người già. Cái thiết bị làm mất tính người (dehumanizing - những mô tả sự chối bỏ đặc tính suy nghĩ, cảm xúc, hành động riêng biệt tới con người khác) tiến tới bối rối (haywire) trong thời trang Otomo kỳ quái, Satoshi Kon đã tham gia như một nhà hoạt họa và xây dựng lên nhà thiết kế. Đạo diễn Hiroyuki Kitakubo (người tạo lên một dấu ấn lớn trong anime với Blood: The Last Vampire) cố gắng duy trì các phê bình xã hội với kịch bản Otomo, mặc dù không có nhiều trong phim để dự báo trước phong cách sau này của Satoshi Kon. Vâng, không trừ khi bạn tính toán kỳ quái, kết thúc fade-to-white (một dấu chấm câu phim trong đó hình ảnh sáng cho đến khi nó hoàn toàn màu trắng).
Công việc anime lớn của Satoshi Kon tiếp theo trong năm 1992 với phim Hashire, Melos! thường được biết đến là không dấu phẩy (comma-free) Run Melos!. Dựa trên câu chuyện ngắn của Osamu Dazai (bản thân nó là một câu chuyện kể lại về huyền thoại của Damon và Pythias), bộ phim đi theo một người chăn cừu Hy Lạp (Greek shepherd) bị xử tội, đang cố gắng để được trở về nhà và phải trở lại trước khi kẻ bạo chúa của Syracuse hành hình một nhà điêu khắc buồn rầu đang thế chỗ anh ta, trong vai trò một con tin thay thế. Đó là một câu chuyện đơn giản và thường chậm chạp, nhưng animation hào phóng làm ra một showcase (buổi diễn) tuyệt vời cho hai nghệ sĩ trưởng nhóm của nó, Satoshi Kon và đạo diễn tương lai của Jin-Roh là Hiroyuki Okiura. Tuyến nhân vật có cái nhìn hiện thực về khuôn mặt (facially) rằng cả hai Kon và Okiura sử dụng trong các bộ phim của họ, không bị bó buộc của cả sự láu lỉnh,ranh ma hai mắt ốc nhồi (bug-eyed) và nét đặc biệt mài dũa (over-sharpened). Drama chính trị nguy nga tráng lệ (magnificent) Patlabor 2 của Mamoru Oshii được phát hành vào cùng năm, với công việc storyboard bởi Satoshi Kon.
JoJo's Bizarre Adventure đã thể hiện những khả năng của Satoshi Kon năm 1993 với tư cách là người viết kịch bản và đồng sản xuất (co-produced) tập 5 của loạt phim OVA (original video animation) dựa trên manga chiến đấu sáng chói (flamboyant) của Hirohiko Araki. Đó là một trận đấu kỳ lạ, như Satoshi Kon đã thừa nhận trong cuộc phỏng vấn rằng: như một đứa trẻ, ông không bao giờ thích những cuộc đấm đá shonen thổi phồng (overblown) mà Bizarre Adventure JoJo thường xuyên thể hiện. Ông cũng bị mắc kẹt (stuck) vào những câu chuyện đã được thiết lập trong manga của Araki, và các cảnh phim chỉ thực sự giống Satoshi Kon đến khi nhân vật phản diện (villain) Dio đau khổ cho một thuộc hạ bởi sự đuổi bắt anh ta trong ô tô lặp đi lặp lại (over and over). Có lẽ Satoshi Kon và JoJo's Bizarre Adventure không quá khác nhau.
 |
| Magnetic Rose - Hoa Hồng Từ Tính |
Tuy nhiên, nếu sự nghiệp anime của Satoshi Kon thật ra đã bắt đầu bất cứ nơi nào, với Magnetic Rose (aka Hoa Hồng Từ Tính), phim đầu tiên của ba bộ phim ngắn trong loạt phim nhiều mục đích Memories của Katsuhiro Otomo. Satoshi Kon đã không chỉ đạo Magnetic Rose; nó đã được dẫn dắt bởi Koji Morimoto (công việc ưu tú thì phần lớn bị giới hạn các chương trình ngắn (shorts) như Animatrix's Beyond) và dựa trên một đoạn trích ngắn (snippet) manga của Otomo. Tuy nhiên, nó là một mảnh vụn Satoshi Kon trong nhiều hướng đi quan trọng.
Magnetic Rose được xây dựng trên tiền đề kinh dị cũ rích (well-worn) của biến cố những nhà du hành vũ trụ (spacefarers) không may xảy ra trên một tín hiệu bí ẩn. Trong trường hợp này, các nhà du hành (traveler) là một phi hành đoàn cứu hộ (salvage crew) trong năm 2090, và họ bị lừa vào một vùng đất của một vật trôi dạt (wreckage) bởi một chủng của opera. Tại trung tâm của khu nghĩa địa không gian (space graveyard) này lừa gạt một tàu lạ (strange vessel) có hình dạng giống như một bông hoa hồng chưa nở, và hai trong số những nhà cứu hộ (salvager): Miguel yếu đuối như đàn bà và Heintz hay nói vô nghĩa (no-nonsense) được gửi đến để điều tra xem xét. Họ tìm thấy một cung điện lộng lẫy (ornate palace) của holograms (hình ảnh 3 chiều) và những bức tượng tự động (automated statues), và nó nhìn bên ngoài thực hiện như để phục vụ Eva Friedel, một diva opera nổi tiếng - người đã chết từ lâu.
Dễ dàng cái nổi bật của Memories và có lẽ sự nghiệp của Otomo, Magnetic Rose có thể truy cập (accessible), phân lớp (layered), và gây không ít ngạc nhiên (no less amazing) bởi tính khúc chiết của nó. Ám ảnh những món nợ (debt) nhỏ Solaris của Stanislaw Lem cùng với bông hoa hồng của William Faulkner dành cho Emily, nó có rìa cạnh tâm lý (psychological edge) và cốt lõi của con người (human core) đôi khi mất tích trong nhiều câu chuyện châm biếm (satirical) của Otomo. Như Heintz và Miguel chìm sâu hơn vào con tàu (ship) và lịch sử bi thảm của Eva, các bức tường của thực tại vỡ ra hiệu ứng đẹp mắt, và Morimoto nắm bắt tất cả mọi thứ trong ấn tượng (striking), chi tiết tinh tế. Ông được ủng hộ bởi một bản phối âm dàn nhạc của Yoko Kanno cũng như (as well as) tài năng animation của Hiroyuki Okiura.
 |
| Magnetic Rose - Hoa Hồng Từ Tính |
Điều đó không khó để nhìn thấy Satoshi Kon bên dưới nó tất thảy. Ông đã viết kịch bản, xử lý bố cục (handled the layout), và từng là đạo diễn đồ họa. Rất nhiều Magnetic Rose (aka Hoa Hồng Từ Tính) sau đó sẽ trình diện trong nhiều movie của Satoshi Kon. Mặc dù khung cảnh khoa học viễn tưởng, nó ngập tràn (steep) trong cùng một ý thức của chủ nghĩa hiện thực huyền diệu (magical realism) và sự hỗn loạn siêu thực (surreal chaos) đã chứng minh rằng rất đáng sợ trong Perfect Blue và vô cùng tráng lệ, lộng lẫy trong Paprika. Eva dường như là một phiên bản bền bỉ của Chiyoko trong Millennium Actress (aka Sennen Joyu); họ đều là phụ nữ được đánh dấu bởi bi kịch (tragedy) và chiều hướng (driven) để đuổi theo người đàn ông họ không bao giờ có thể tìm thấy, khoảng trống của Eva nhiều huyễn hoặc hơn trong những ảo tưởng (fantasies) của cô ấy. Heintz cũng vậy, có những con cháu của anh trong các movie của Satoshi Kon. Như thám tử (detective) Ikari trong Paranoia Agent (aka Mousou Dairinin) và thám tử (detective) Konakawa trong Paprika, anh ấy là một người sách vở (by-the-book aka mọt sách), người đàn ông trung niên (middle-aged) bí mật tìm kiếm một nơi để ẩn nấp từ những thất bại (failings) của chính mình.
Magnetic Rose không phải bắt đầu sự nghiệp đạo diễn của Satoshi Kon, nhưng nó rõ ràng sẽ không phải những movie giống nhau trừ khi có ông. Đó là một thành quả tuyệt vời từ một số ít của những tài năng hiếm thấy (lesser-seen) của ngành công nghiệp anime, và thật khó để nghĩ về Satoshi Kon nhận được như một bước phi mã (launching pad) tốt hơn cho movie đầu tiên của ông. Magnetic Rose có thể đứng bên cạnh những kiệt tác để đời của Satoshi Kon với sự nhìn nhận của riêng nó và như là một dấu hiệu của những gì ông thực hiện trong những năm sắp tới.
Translator: Breeze
0 comments:
Post a Comment