Tùy thuộc vào bao nhiêu cách đọc mà những người xem đã có trên các website liên quan đến anime, người xem có thể đã biết hoặc không biết rằng có một cộng đồng nhỏ nhưng sôi động liên tục xuất bản các tham luận khác nhau về lĩnh vực phê bình điện ảnh, cụ thể ở đây là anime.
Những nhà phê bình này - trải rộng trên các website phê bình khác nhau như Crunchyroll, Anime News Network, và một loạt các trang blog cá nhân cùng nhiều các trang website đánh giá khác - mang đến một phạm vi kiến thức học thuật rộng lớn với những quan điểm khác nhau, những thành kiến, những sự tập trung xoay quanh một vấn đề và cả những mối quan tâm thích thú tới cách viết của họ. Và trong khi một số các nguồn phê bình anime (giống như bài viết này) mới mẻ hơn và cả những nguồn khác lâu đời hơn, thì cách viết truyền thống phân tích phê bình về anime đã tồn tại trong một khoảng thời gian nhất định. Người viết là một người mới tham gia có liên quan tương đối đến tất cả những điều này, người viết mới chỉ bắt đầu với blog của bản thân - Mage in a Barrel khoảng 3 năm trước, bởi vậy người viết không có một cái nhìn tổng quan đầy đủ về sự phát triển của cộng đồng này. Tuy nhiên, người viết đã chú ý đủ lâu để quan sát một số xu hướng phổ biến gần đây mà từng bất ngờ xảy ra. Tất nhiên, điều này cũng chỉ là đại diện tiêu biểu trong một phạm vi nào đó và vẫn còn hạn chế mà người viết đã dành thời gian của bản thân cho nó, nhưng người viết nghĩ rằng chúng ta đã thực sự bắt đầu nhìn thấy những ảnh hưởng của một số các sự thay đổi này.
Đứng đầu trong số thay đổi này là ngôi sao trỗi dậy sakuga, một thuật ngữ được sử dụng trong cộng đồng anime nước ngoài để ám chỉ tới phần tỉ mỉ đặc biệt - gây ấn tượng thị giác sâu sắc của animation [nếu không chắc chắn hiểu về điều người viết đang nói? Đây là một minh họa cho sakuga gần đây nhất từ Concrete Revolutio].
Trong những tháng gần đây nhất, đã có một số bài viết sâu sắc nói về chủ đề này (kèm theo một số những người dùng twitter và các cá nhân viết blog - những người viết đặc biệt về nó) cho phép sakuga hiện diện nhiều hơn và giúp dịch chuyển sakuga theo hướng trở thành một điều gì đó nhiều hơn một sự quan tâm đơn thuần giữa một vài nhóm người hâm mộ có hiểu biết sâu.
Những gì mà người viết muốn làm với bài viết này là hai điều: 1) trình bày một trường hợp cụ thể để thảo luận nghiên cứu về sakuga mà ở đó có những sự tương đồng với một vài khuôn bản anime hấp dẫn đã được biết đến rộng rãi. 2) chia sẻ một chút về lý do tại sao người viết nghĩ sakuga là một điều tốt: không chỉ giúp ích cho việc nâng cao chất lượng animation và mang đến sự hiểu biết cho những nhà phê bình anime, mà còn với bất kỳ ai yêu thích anime sẽ có cơ hội làm quen và tăng khả năng cảm nhận nó - sakuga. Trong khi người viết không phải đang tranh luận về một mô hình chuyển đổi tổng quan nhất theo cách thức mà phần lớn người hâm mộ nhìn nhận anime và cảm nhận cùng với anime, người viết muốn làm một trường hợp cụ thể về cách tiếp cận sakuga giống như một điều gì đó hơn là một lãnh địa bí mật của các nhà phê bình và những chuyên gia. Một cách ngắn gọn, đó là về những ý nghĩa của sakuga và lý do tại sao người xem cần quan tâm.
 |
| Suzumiya Haruhi. |
Đến cuối bài viết, Frog-kun cũng đưa ra một quan điểm mà người viết muốn đặc biệt hướng sự chú ý của bản thân vào (dẫu cho người xem muốn đọc phần còn lại của bài viết). Frog-kun nói rằng: "tôi càng đi sâu vào phương diện animation, tôi càng thấy rằng 'một cách dẫn dắt cốt truyện tốt - writing' không thể dễ dàng tách rời riêng rẽ với mảng 'animation tốt' được". Sự mạo hiểm đó nghe giống như người viết đặt bút cho bài tham luận này chỉ để liên kết đến bài viết blog, quan điểm này đã nhắc nhở người viết về một bài phân tích của tamerlane420 trên Wave Montion Canon với lý do tại sao sakuga trở lên ngày càng gia tăng độ phổ biến. Trong khi Tamerlane tạo ra khá nhiều điểm khác biệt trong phần này - với bản thân người viết thì nó rất chi tiết và nói bao quát về chúng (và mặc dù bài viết của ông có tính học thuật hơn bài viết của Frog-kun), Tamerlane đã làm một trường hợp đáng tin cậy về cách đánh giá phần animation tuyệt hảo bởi mục đích riêng của chính nó - sakuga. Đó là một số điều khác biệt đôi chút so với quan điểm của Frog-kun viết về khó khăn trong việc phân tách giữa anime tốt và cách dẫn dắt cốt truyện (writing) tốt. Dẫu cho những điều Tamerlane nói về việc không đánh giá cao sakuga bởi vì nó chỉ hỗ trợ Ushio trở thành một nhân vật thực sự nổi bật, nhưng chất lượng kỹ thuật hoạt họa tuyệt vời đã cho phép các nhân vật thể hiện được sự đặc sắc hòa cùng cá tính.
Đây không chỉ là chuyển đổi về mặt ngữ nghĩa; nó còn là một hướng đi khác nhau cơ bản về cách nhìn nhận anime hơn hầu hết những cách mà nhiều người xem từng sử dụng để làm. Đó là sự khác biệt giữa việc nói: "Ushio là một nhân vật được xây dựng tốt! Tất cả phần animation dễ thương thực sự làm cô bé đáng nhớ và dường như rất giống một đứa trẻ", và nói tiếp "Ồ, người xem đã nhìn thấy cách hoạt họa Ushio tốt như thế nào trong phân cảnh giới thiệu cô bé không? Cách họ kéo cô bé chạy ra khỏi căn phòng thực sự truyền đạt rất tốt năng lượng của cô bé". Trong khi điều này không xóa nhòa đi mối liên kết giữa tuyến nhân vật (cách dẫn dắt cốt truyện - writing) và phần hoạt họa animation, sự thay đổi trọng tâm từ tuyến nhân vật đến việc họ được mô tả bằng thị giác trên màn ảnh. Đó là chủ đề được ưu tiên, những gì người xem chú ý đến đầu tiên và những gì người xem dùng trong cách truy nhập vào những gì họ đang xem. Và e rằng những người xem đang nghĩ điều này làm sakuga nghe giống như là nó phải trở nên sâu sắc và thật mãnh liệt kết hợp với các yếu tố khác cấu thành nên anime, hãy để người viết cung cấp một phản-ví dụ nhé. Trong khi cuối cùng người viết đã tìm thấy chương trình Captain Earth phát sóng năm 2004, nó khá là nghèo nàn trong rất nhiều các gian hàng cửa hiệu bởi vì nhiều người xem thường đánh giá chương trình bằng (nhân vật được phát triển đầy đủ, cốt truyện được viết khá chặt chẽ,...), có một điều luôn gây nổi bật với người viết là các hiệu ứng tinh xảo.
Captain Earth được phủ đầy với hàng tấn các chùm sáng laser tuyệt vời
và cả những tiếng nổ, đó là điều đầu tiên về những lý do mà người viết thích chương trình này.
Tuy nhiên, người viết không phải đang tranh luận về sakuga để phản bác lại tất cả những phần cốt lõi khác. Trong một bài viết của Kevin Cirugeda cho Anime News Network với tựa đề "The Joy of Sakuga" (một lựa chọn mà người viết rất muốn đề cử cho những người xem với vai trò như một sự chỉ dẫn khi bắt đầu làm quen với sakuga), Kevin Cirugeda cung cấp hỗ trợ một cái nhìn căn bản nhất về sakuga và cách bắt đầu để học nhiều hơn về nó, nhưng người viết nghĩ có lẽ quan điểm dễ nhận thấy nhất về tổng quan cách tiếp cận sakuga chính là tựa đề của chính nó: The Joy of Sakuga. Nói cách khác, sakuga (và những người thích nói về nó) không có ở đây để lấy đi niềm vui của người xem. Giống như Kevin Cirugeda viết "những kỹ thuật điêu luyện [của animation] sẽ ngừng trở thành một điều gì đó người xem thụ động thưởng thức và dần trở thành một điều mà họ hiếu kỳ muốn tìm hiểu". Nói cách khác, sakuga có thể là một ô cửa dẫn đến một hướng đi mới về cách nhìn nhận và thưởng thức anime. Giống như sự tình cờ ngẫu nhiên cùng với Frog-kun và Clannad, nó có lẽ đưa cho người viết một điều mới mẻ để đánh giá bên trong một chương trình mà bản thân đã thực sự xem trước đây. Hoặc, giống như điều đã xảy ra với Captain Earth, nó có lẽ sẽ giúp người xem tìm thấy một lý do để xem một chương trình mà họ có thể không còn mang cảm giác đơn điệu. Nhiều người xem đều có những sở thích này trong việc xem anime để giải trí, phải không nào? Vậy thì tại sao lại không cho phép chính bản thân tìm hiểu một cách khác nữa mà người xem có thể thưởng thức với anime? Trong rất nhiều hướng đi khác nhau, vậy hãy bắt đầu đón nhận sakuga giống như người xem đang học về một kỹ năng mới - nó chỉ là một công cụ khác mà những người xem để trong khối hộp đồ về cách thưởng thức anime và có thể làm niềm vui thích có trong phương tiện truyền thông này lan tỏa đến họ.
Và phần cuối cùng, người viết cảm thấy bản thân hết sạch nguyên liệu động cơ cho cách trình bày của cá nhân về tất cả mọi thứ trong bài viết này. Người viết đã là một người hâm mộ anime trong khoảng 4 năm, và người viết đã nhận thấy rằng vòng đời điển hình của một người hâm mộ anime trung bình là khá ngắn (theo một vài những con số mà người viết đã nhìn thấy là khoảng 2 năm). Tất nhiên, người viết không hề ghen tị với những người đã 'chệch hướng khỏi quỹ đạo' anime vì họ không còn dành sự quan tâm đến một ngành công nghiệp mà hầu hết các chương trình đều nhắm đến đối tượng nam độ tuổi vị thành niên; nhưng người viết vẫn sẽ không thể giúp được điều gì, dẫu cho có một chút buồn lòng rằng anime đã trở thành một chiếc đèn thân thuộc bên trong chiếc hộp dành cho họ; một niềm ham mê cá nhân 2 năm đã biến mất sau khi tính hiếu kỳ bị bào mòn phong hóa đi. Với cách tiếp cận đánh giá anime qua góc nhìn animation, người viết cảm thấy đó là một hướng đi hay để cung cấp cho chính những người xem có thêm một trong nhiều lý do nhằm quan tâm hơn về anime và tiếp tục xem chúng. Có lẽ tất cả điều này vẫn sẽ là một điều gì đó chưa đủ thuyết phục để tiến bước, và người viết hy vọng trong tương lai sẽ có thêm một số những ý tưởng nữa, nhưng hiện tại bây giờ... hãy thử xem xét một vài sakuga cho những trải nghiệm thị giác mới.
Hẹn gặp lại tất cả. <3
 |
| inou battle wa nichijou kei no naka de. |
Isaac giảm bớt những xu hướng mang tính ép buộc bản thân để viết về anime trên blog của anh ấy là Mage in a Barrel. Isaac Akers cũng góp phần vào đề mục các bài viết về công động hâm mộ 'Fandom Post' và thỉnh thoảng đi lang thang trên Tumblr. Bạn có thể theo dõi anh ấy trên Twitter tại địa chỉ @iblessall hoặc trên Facebook.
Translator: Breeze.
0 comments:
Post a Comment